از ترومای دندان چه می‌دانید؟

تروماهای دندانی یکی از علل مراجعه به مراکز دندانپزشکی می‌باشد. این موضوع تا جایی اهمیت دارد که انجمن جراحان دهان، فک و صورت آمریکا یکی از اصلی‌ترین وظایف اورژانس‌های دندانپزشکی را مدیریت و درمان تروماهای دندانی توصیف کرده است.

تروما (Trauma) به معنای شکستن، لق شدن و از بین رفتن دندان در اثر وارد شدن ضربه ناگهانی به ناحیه دهان و دندان‌ها است. از مهمترین علل توجه به تروماهاي دندانی،آسیب جدی به دندان، تاثیرات منفی این نوع جراحات بر روی کیفیت زندگی کودکان و هزینه‎های درمان آن‎ می‏باشد.

ترومای دندان یکی از شدیدترین صدماتی است که ممکن است طی بازی، ورزش، دعوا، تصادف و حوادثی از این قبیل رخ دهد. تروماي دندانی در دندان‌هاي شیري بیشتر در سـنینی که کودك تازه راه رفتن را آغاز کرده است و در دنـدانهـاي دایمی بیشتر در حدود سن هشت و نه سالگی که دندانهاي دایمی جلویی بالا تازه رویش پیدا کرده‌انـد اتفـاق مـی‌افتـد. آســیب ناشــی ازضــربه، از یــک تــرك کوچــک در مینــا تــا بیرون آمدن کامل دندان ازجایگاه خود متغیر است. هنگام بروز این حادثه شانس موفقیت درمان تا حد زیادی به دانش، مهارت و واکنش به موقع اطرافیان در برخورد با این مشکل ارتباط دارد. اگر دندان بیرون افتاده شیری باشد، نیازی به جایگزینی مجدد ندارد و فقط لازم است ازشیری بودن آن اطمینان حاصل کرد. در صورتی که دندان بیرون افتاده دائمی باشد، امکان جایگزینی مجدد آن درمحل وجود دارد. هر چقدر که شرایط انتقال دندان بهتر و فرد جوانتر باشد، شانس موفقیت درمان بیشتر و بهترخواهد بود. از مهمترین نکاتی که در این زمینه وجود دارد توجه به  محل نگهداری دندان و مدت زمان بیرون بودن دندان درخارج از دهان است.

برخی از مهمترین نکاتی که هنگام وقوع ترومای دندانی باید به آن توجه شود:

• دندان را پیدا کنید وآن را از ناحیه‌‌ی تاج بگیرید. به هیچ‌وجه به ریشه‌‌‌ی دندان دست نزنید.
• در صورت امکان دندان را در حفره خود قرار دهیـد. (درصورتیکه محل دندان آسیب زیادي ندیده باشد.)
• در صورتیکه قادر به قرار دادن دندان در محل خود نمی‌باشید، دندان را با فشار ملایم آب ولرم بشویید و آن را در یک لیوان شیر یا آب جوشیده سرد شده و یا گوشه دهان بیمار قرار دهید تا از خشک شدن آن جلوگیري شود. سپس فرد آسیب دیده را هرچه سریعتر نزد دندانپزشک ببرید. نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که در هنگام شستن دندان، روی ریشه آن دست یا پارچه نکشید. در غیر این صورت الیاف نگهدارنده دندان آسیب می‌بیند.
• جهت تسکین درد دهان و لثه فرد،‎ می‏توان از کمپرس سرد استفاده کرد.
• جهت کنترل خونریزی لثه، یک گاز استریل را در محل کنده شدن دندان نگه دارید.
• در صورتی که دندان لق شده است باید تا رسیدن به مرکز درمانی فشاري روي دندان وارد نشود.
• هرچه زمان بیرون بودن دندان از دهان کمتر باشد و دندان در این مدت مرطوب بماند، نتیجه درمان رضایت بخش‌تر است و دندان می‌تواند دوباره در جای خود محکم شود. بنابراین با مراجعه هرچه زودتر، حتی‌الامکان در فاصله زمانی کمتر از نیم ساعت، احتمال پیوند دوباره دندان با استخوان (توسط الیاف دور دندان) بیشتر می‌شود.